به گزارش پایگاه اطلاع رسانی صبا به نقل از خبرگزاری موج، بررسی تاریخ و روند رشد کشورهای توسعه یافته و مقایسه آن با کشورهای در حال توسعه نشان می دهد که وجه تمایز و نقطه قوت این کشورها، استفاده بهینه از فرصت ها و امکاناتی است که در اختیار داشته اند.
این مقایسه نشان می دهد که بررسی های مرتبط با بهره وری و کارایی در جهت تحلیل وضعیت کنونی اقتصادی و صنعتی کشورهای مختلف و ارائه راه کارهای موثر در جهت رفع عقب ماندگی، تا چه حائز اهمیت است.
بیشتر کشورهایی که در سال های اخیر رشد اقتصادی قابل توجهی داشته اند این رشد را عمدتا از طریق افزایش کارایی و بهره وری عوامل تولید به دست آورده اند به طوری که سهم سرمایه گذاری جدید در این رشد در مقایسه با نقش افزایش کارایی و بهره وری در آن اندک بوده است.
تامین نیروی برق مورد نیاز، مستلزم سرمایه گذاری های بزرگ برای احداث، بهره برداری، نگهداری، تولید، ذخیره، انتقال، توزیع برق و تاسیسات مربوط به آن است.
لزوم سرمایه گذاری های عظیم در بخش نیرو جهت تامین مصرف روز افزون برق، بر ضرورت بررسی کارایی و بهره وری در این صنعت می افزاید و بر لزوم افزایش کارایی و بهره وری تاکید می کند.
در حال حاضر با توجه به آمار منتشر شده، صنعت برق کشور از نظر ظرفیت نصب شده در خاورمیانه رتبه اول را داراست اما از نظر تولید، بهره برداری و استفاده از ظرفیت ایجاد شده در مقایسه با دیگر کشورها در رتبه نوزدهم قرار دارد و این به مفهوم عدم استفاده بهینه و کارا از عوامل و نهادهای تولیدی و سرمایه های موجود در این بخش است.
صنعت برق ایران تاکنون بیشتر متکی بر نیروگاه های حرارتی بوده و سهم تولید برق توسط نیروگاه های حرارتی در ایران به طور متوسط 91 درصد از برق تولیدی کشور است.
نیروگاه های حرارتی به عنوان بخشی از اقتصاد که تولید کننده ی انرژی برق به عنوان یکی از اساسی ترین کالاها بوده و منابع کمیابی از قبیل سوخت، سرمایه و نیروی کار را به خود اختصاص داده است.
با توجه به سرمایه گذاری های کلان مورد نیاز صنعت برق و عدم صرفه اقتصادی برای بخش خصوصی و شهرداری ها و نیز بر اساس قانون توسعه موسسات غیر دولتی مصوبه سال 1344در سال 1346 قانون سازمان برق ایران به تصویب رسید. به منظور تمرکز تولید و انتقال برق در یک شرکت دولتی و استفاده صحیح از انرژی های تولید شده و انتقال صحیح آن به مناطق مختلف مصرف از طریق شبکه سراسری برق، شرکت توانیر در سال 1347 تاسیس شد.
ظهور مسئولیت های جدید در زمینه انرژی موجب شد که در سال 1353 وزارت آب و برق به وزارت نیرو تغییر نام یابد و اجرای همه عملیات صنعت برق بر عهده شرکت های برق منطقه ای قرار گرفت.
هم اکنون شاخه برق وزارت نیرو با مجموعه شرکت ها شامل شرکت توانیر، به عنوان شرکت تخصصی و مادر 16 شرکت برق منطقه ای که هر کدام دارای تعدادی شرکت اقماری هستند و 42 شرکت توزیع نیروی برق و 28 شرکت مدیریت تولید مشغول به فعالیت می باشد.
نقش نیروی برق در توسعه اقتصادی و ارتباط مصرف نیروی برق با رشد اقتصادی، توسعه صنعت برق در قالب برنامه های عمرانی و به منظور تامین هدف های مورد نظر برنامه های اقتصادی را ایجاب کرده است.